A visit to the capitol Z wizytą w stolicy

Do you know what the most dangerous city in the world is? There are a few of them and Ciudad de Guatemala, the capital of this beautiful country, is one of the 10 dangerous cities. After reading such information, it isn’t surprising that tourists give this city a wide berth. When, for the first time, I read an article about Guatemala concerning the capital of this country I felt like doing the same. The text was written by Beata Pawlikowaska, a Polish explorer, who described this city as a place at war with deserted streets, barred windows and shop displays. The city which is wrapped around barbed wire, whose streets are empty and only those who don’t value their lives including our traveller walk stealthily, creeping along the building walls. So I asked myself ‘Am I mad if I want to go there?’ If Beata, who visited many places and had to cope with many dangerous situations, double-locked her hotel room and next made herself scarce as fast as it was possible, Ciudad de Guatemala must be really dangerous. Many guide books, National Security sites and even local people warn tourists against the capital. If you visit this place, in spite of all these facts, they strongly advise you against public transport (that is by my favourite chickenbuses) and travelling by red buses. Easier said than done. Being threatened by my family and teacher, having the vision of barred and deserted city from Pawlikowska’s book, I decided to look for a cheap shuttle bus to the capital. And the problems appeared. Why? Travel agencies send their drivers only to the     airport. A return ticket costs 200Q that is about 90zł (18Q if you go by chickenbus). If you want to be taken to the city centre and the museums which I felt like seeing, you are charged 500Q (more than 200zł). All in all, I told them to go and have their brain examined and I decided that my life is not worth 500QJ.

In the morning, I went to the station. I was quite scared.  I still had my teacher’s warnings in my head. She told me not to get in the red buses in no case and ordered to wear long-sleeved blouse because tattooed and pierced people are searched by the police officers. It is the result of the fact that Maras, one of the most dangerous gangs,  poses the biggest danger in Ciudad. What is more, there are two groups which are continually fighting against each other. They are easily recognizable because they have a good sense of style that is they are keen on tattoos and piercing. It is said they are head to foot tattooed. Luckily, I didn’t have a chance to see any members of the gang and I’m not disappointed by this fact. 

Apart from Maras, there are also juvenile gangs which rob shops and attack people in public transport that is those who are travelling by red chickenbuses which, for 1Q, take you to any place in the city you want. Because of that reason, in 2007, ‘Transmetro’ was created. It is operated by green buses. The drivers of green buses don’t sell tickets to passengers so that not to provoke gangs to attack. You enter the bus stop, put 1 Q to a special machine and you pass through the gate. There is  one drawback of this system – green busses run only along one street.   

The driver and his assistant are not very helpful. I managed to get the information that the bus stops in Zone 3 but it wasn’t very useful for me because my guide book didn’t mention this part of the city. It sprang to my mind that this is a ghost district which shouldn’t be visited by any tourists. But I had no choice. I had to get off the bus there and find the way to the city centre. But how? Using my wonderful broken Spanish, I was trying to ask for directions. However, I had an impression the people I asked for help weren’t speaking Spanish but a local dialect. Fortunately, the woman going to the city centre (she works in the restaurant there) sat next to me and told me to show me the way. So I got off the bus with her and...... the first thing she did was to head for the bus stop for red buses.  I wanted to take to my heels as I had a warning in my head “Don’t go by a red bus in no case!’. I wanted to run away but I didn’t know where I was and my bus had already left. So I got on the bus with my new guide who was smiling to me in a friendly way and went to the seat going past a cranky bard of God word (or ...of some other god – I had no idea) preaching a long sermon desperately. Although I have been learning Spanish intensively for 3 weeks, I couldn’t understand a word. My companion went to the driver to buy a ticket. It turned out that she had paid for my ticket too. When I wanted to give her money back she didn’t take it. 

Despite this friendly gesture, I was on pins and needles when the bus was clapping along narrow streets and buildings with barred windows very slowly. In my mind’s eye I saw bandits jumping out of the windows, waiting for my arrival to the capital.  I was praying silently to get off the bus as soon as possible but as if out of spite it was going 20 km/h which was really a dizzy speed! My prayers were answered. Finally we got off. My guide escorted me to the city centre although we went past  my saviour’s workplace. She also invited me to the restaurant she worked in. She asked me many times if somebody was waiting there for me. She explained me the way to the station where I could find a bus to Antigua. I must confess I rejected her invitation. I also didn’t follow the way she had advised because I was afraid of the red bus which hadn’t turned out to be so dangerous after all.

The city looked quite depressing. I suppose it was because of the cloudy weather on that day and the hostile atmosphere connected to it. On the main square there weren’t many people. I thought it was the fault of the early time of the day. 

I decided to look for the museums which should be in that area. Finding anything here was quite problematic because the streets shown on the maps have numbers and in reality they have names. First, I wanted to visit the Museum of Music and Musical Instruments (with an eye to Sikor). Unfortunately, the museum was closed a few months ago (Siki, I’m really sorry).  I started wandering around the city centre more boldly this time. Nobody was staring at me. I think people were looking at me out of pure curiosity. Well, not many tourists visit them. When I couldn’t find the way and almost got lost, the man came to me and offered me some help. 

Finally, he took me to the Museum of Railways. What is more, he showed me the bus stop with safe green buses, drew a map and explained which bus I should take and where to get off to find a station with buses to Antigua. He also exchanged money and brought me some coins so that I wouldn’t have problems with buying tickets. And.... he asked me if I wanted him to wait for me and take me to the next museum!!! So much friendliness did I get in that most dangerous city in the world. I hadn’t been prepared for that! 

Thanks to all the good things which had happened to me, I felt encouraged to see the nooks of the city. I visited only two museums, I explored the first zone, I saw various streets and after five hours of wandering, I hardly kept my feet so I decided to return to Antigua. I didn't go to Zone 13 where the zoo is situated. I will do that when I come back here. Meanwhile, the main square and nearby street became crowded. There were hordes of people here. It made me feel surprised because it was opposing to the things Pawlikowska wrote in her book. The city turned out to be normal. I can’t say it is safe because I can’t be sure of it. I don’t think that so many people wrongfully say it is dangerous. I suppose it must be true. But when it comes to me, not only did I go to Ciudad de Guatemala by a red bus but also I wandered in the first and third zone and I came back home and I was whole and sound. I didn’t need to pay a fortune for a travel agency and again my trip to the capital proved the fact that people like to exaggerate. I have plenty of secrets to discover in Ciudad de Guatemala and I don’t have enough of that place. I am sure I will come back here in the future. Well, I think I have liked living on the edge :)

Czy ktoś wie, jakie jest najniebezpieczniejsze miasto świata? Jest ich kilka, a Ciudad de Guatemala, czyli stolica tego pięknego kraju, zalicza się do pierwszej dziesiątki. Nic dziwnego, że natykając się na temu podobne treści, turyści raczej omijają stolicę szerokim łukiem. Gdy pierwszy raz wgłębiłam się w tekst o Gwatemali, a konkretnie w ten o stolicy, napisany przez znaną podróżniczkę Beatę Pawlikowską, która przedstawiła owo miasto niczym miejsce, znajdujące się w stanie wojny z opustoszałymi ulicami, zakratowanymi oknami i wystawami sklepowymi. Miasta z każdej strony niemal owiniętego kilkukilometrowym drutem kolczastym, którego ulice świecą pustkami, i tylko nieliczni, którym życie niemiłe z panią podróżnik na czele, przemykają cichcem, skradając się wzdłuż murów budynków. Pomyślałam sobie wówczas: „Czy ja jestem normalna, że chcę tam jechać?”. Skoro Beata, która w niejednym miejscu już była, i o niejedno niebezpieczeństwo w swoich podróżach się potknęła, z przerażeniem pognała przez stolicę i na cztery spusty zamknęła się w pokoju hotelowym, by następnego dnia równie szybko się z niego ulotnić, to znaczy, że w Ciudad de Guatemala faktycznie musi być niebezpiecznie.  Liczne przewodniki, strony Bezpieczeństwa Narodowego, a także sami miejscowi przestrzegają przed stolicą. A już na pewno nie polecają jechania tam komunikacją miejską, czyli moim ulubionym chickenbusem i poruszania się po stolicy czerwonymi autobusami. No tak, dobrze radzić, trudniej wykonać. Nastraszona niemiłosiernie przez moją rodzinę oraz nauczycielkę, mając w głowie obrazy zakratowanego i opustoszałego miasta z książki Pawlikowskiej, postanowiłam poszukać niedrogiego wyjazdu shuttlem busem. I tu napotkałam mur. Owszem, wszystkie agencje do stolicy wysyłają swoich kierowców, ale tylko na lotnisko. Za taką przyjemność płaci się w dwie strony 200 quezali, czyli ok 90 zł (za chickenbusa – 18 quetzali), natomiast, za usługę zawiezienia do centrum i obwiezienia po muzeach, na które miałam ochotę – 500 quetzali (ponad 200 zł). Na pożegnanie kazałam im się postukać w głowę i zdecydowałam, że moje życie nie jest warte 500 quetzali :)

Rano ruszyłam na dworzec, choć muszę przyznać, że trochę przestraszona byłam. W głowie jeszcze huczały mi ostrzeżenia mojej nauczycielki, bym absolutnie nie wsiadała do czerwonych autobusów i bym założyła długi rękaw, bo wszyscy wytatuowani i z kolczykami, są w stolicy rewidowani przez policję. A to, dlatego że głównym niebezpieczeństwem w Guate (Gwatemalczycy w odniesieniu do wszystkich miast używają skrótów)  są Maras, czyli jeden z najgroźniejszych gangów. W dodatku jakby tego było mało, są dwie grupy, wzajemnie się zwalczające. Rozpoznać ich łatwo, bo mają całkiem niezły gust :), a mianowicie przepadają za tatuażami i kolczykami. Ponoć są wytatuowani od stóp po czubek głowy. Nie było mi ich dane jednak zobaczyć. W sumie może to i lepiej.

Oprócz Maras, grasują jeszcze młodociane gangi, które często napadają na sklepy, a także na środki komunikacji miejskiej, czyli czerwone chickenbusy, które za 1 quetzala, kursują po całym mieście. Stąd też w 2007 roku stworzono tzw. Transmetro, czyli zielone autobusy, w których kierowcy nie sprzedają biletów, by nie kusić gangów napadami. Wchodzi się na taki przystanek, wrzuca 1 quetzala do automatu i przechodzi przez bramkę. Tyle że zielone autobusy kursują wzdłuż jednej ulicy.

Kierowca i jego pomocnik w autobusie byli mało pomocni. Dowiedziałam się tylko, że autobus zatrzymuje się w Zonie 3, która to informacja tak naprawdę niewiele mi mówiła. A w moim przewodniku o zonie 3 akurat też nie było ani słowa. Pierwsza myśl, jaka mi przyszła do głowy, to, że jest to jakaś dzielnica widmo, o której nie piszą, bo w ogóle żaden turysta pojawiać się tam nie powinien. Nie miałam jednak innego wyjścia jak stamtąd dostać się jakoś do centrum. Tylko jak? Swoim cudownym, łamanym hiszpańskim zaczęłam się rozpytywać o właściwą drogę. Miałam jednak wrażenie, że oni nie mówią po hiszpańsku, a w swoim, sobie znanym tylko dialekcie. W końcu przysiadła się do mnie jakaś kobieta i oznajmiła, że ona akurat idzie do samego centrum, bo tam pracuje w jednej z restauracji, i że pokaże mi drogę. Wysiadłam więc za nią, a ona pierwsze swoje kroki skierowała, a gdzieżby inaczej jak nie na przystanek dla czerwonych autobusów. Nogi mi trochę zadrżały, a w głowie rozdźwięczało się niczym dzwon Zygmunta ostrzeżenie: „Pod żadnym pozorem nie wsiadaj do czerwonego autobusu!” Miałam ochotę się wycofać, ale mój autobus już odjechał, a ja nie miała pojęcia, gdzie jestem. Wsiadłam więc posłusznie za moją przewodniczką, która uśmiechała się do mnie przyjacielsko, i podążyłam na wskazane przez nią miejsce, mijając jakiegoś nawiedzonego wieszcza słowa bożego (albo jakiegoś innego), głoszącego rozpaczliwym tonem przeraźliwie długaśne frazy, z których mimo niemal 3 tygodni nauki w szkole, nie zrozumiałam nic. Moja przewodniczka poszła zapłacić za bilet i jak się okazało zapłaciła też za mnie. Gdy chciałam jej oddać pieniądze, tylko machnęła ręką.

Mimo tego przyjaznego gestu, siedziałam jak na szpilkach, gdy autobus w żółwim tempie przedzierał się przez wąskie uliczki, między budynkami z okratowanymi oknami, z których już oczami wyobraźni widziałam, wyskakujących bandziorów, tylko czekających na mój przyjazd do stolicy. Modliłam się w cichości, by już tylko wydostać się z autobusu, a ten jak na złość jechał z zawrotną prędkością jakichś 20 km/h. W końcu moje modlitwy zostały wysłuchane. Wysiadłyśmy. Zostałam odprowadzona do samego centrum, mimo że po drodze minęłyśmy miejsce pracy mojej zbawczyni. Z tysiąc razy upewniała się czy ktoś na mnie czeka. Wytłumaczyła też jak mam dotrzeć z powrotem na dworzec, z którego wrócę do Antiguy i nawet zaprosiła do restauracji, w której pracuje. Od razu przyznaję, że z zaproszenie nie skorzystałam, ani z drogi, którą kazała mi wracać, bo obawiałam się ponownego spotkania z czerwonym autobusem, choć ten wbrew pozorom wcale nie okazał się taki groźny.

Miasto zrobiło na mnie od początku przygnębiające wrażenie. W głównej mierze myślę jednak, że złożyła się na to atmosfera, jaką wokół niego wszyscy tworzyli oraz pochmurny dzień. Na placu głównym nie było zbyt wielu ludzi, co złożyłam na karb wczesnej pory. Rozbawił mnie za to widok choinki z palma przy boku.

Postanowiłam poszukać muzeów, których kilka w tej strefie się znajdowała. Ogarnięcie się jednak w tutejszych ulicach, które na mapie mają tylko numery, podczas gdy w rzeczywistości posiadają nazwy, nastręczało sporo problemów. Na pierwszy rzut miało pójść muzeum muzyki i instrumentów (specjalnie z myślą o Sikorze), niestety okazało się, że zlikwidowali je kilka miesięcy temu (przykro mi Siki!). Zaczęłam więc błądzić dalej, ale już z coraz większą śmiałością. Nikt się na mnie nie gapił złowieszczym wzrokiem, a raczej z zaciekawieniem. Turystów tu aż tak wielu w końcu nie mają. Gdy utknęłam na dłużej w jednym punkcie, próbując się zorientować, gdzie się znajduję, podszedł do mnie jakiś mężczyzna i zapytał czego szukam, a potem stwierdził, że mnie zaprowadzi do kolejnego muzeum, tym razem kolejnictwa.

 Zaprowadził mnie też przy okazji na przystanek z bezpiecznymi, zielonymi autobusami, narysował mapkę i wytłumaczył, którym z nich mam jechać i gdzie wysiąść, by bezpiecznie dotrzeć na dworzec z autobusami do Antiguy, a na koniec poszedł jeszcze wymienić pieniądze i przyniósł mi monety do maszyny, żebym nie miała problemów. Na dodatek jeszcze zapytał czy ma na mnie zaczekać i zaprowadzić do następnego muzeum czy trafię sama!!!! Tyle życzliwości w jednym z najniebezpieczniejszych miast świata. Tego się nie spodziewałam. I od razu nabrałam jeszcze więcej odwagi do poruszania się po zakamarkach miasta.

Uliczny artysta

Muzea odwiedziłam tylko dwa, pokręciłam się po całej pierwsze zonie, pozaglądałam w różne uliczki i po niemal pięciu godzinach kręcenia się w kółko, byłam tak padnięta, że postanowiłam wracać do Antiguy, zostawiając muzea z Zony 13 wraz z Zoo na następną wizytę. W tym czasie na placu głównym i prowadzącej do niego ulicy, zrobiło się gwarno i tłoczno niczym w ulu. Tabuny ludzi przewalały się w tę i z powrotem. Dziwnie to wyglądało, w zderzeniu z moimi wyobrażeniami, które miałam po przeczytaniu książki pani Pawlikowskiej. Miasto okazało się zupełnie normalne. Nie mogę napisać, że bezpieczne, bo tego nie wiem, a skoro wszyscy mówią, że niebezpiecznie jest, to znaczy, że taka jest prawda. Ja jednak pojechałam chickenbusem, przejechałam się czerwonym autobusem na miejscu, łaziłam nie tylko w zonie pierwszej, ale i trzeciej również, i wróciłam cała do domu. Nie musiałam korzystać ze złodziejskich cen agencji turystycznych i przekonałam się po raz kolejny, że ludzie lubią przesadzać. Miasto ma jeszcze przede mną wiele nieodkrytych tajemnic i nieodwiedzonych miejsc. Czuję ogromny niedosyt i dlatego na pewno wrócę jeszcze do Ciudad de Guatemala. No cóż, chyba spodobało mi się życie na krawędzi :)