sobota, 16 lutego 2013

Almost like in a fairy tale
Prawie jak w bajce



I have just decided not to part with my backpack. The only thing I have dreamt of till this moment was to get rid of this millstone our my neck as fast as possible. Well, because of my brilliant organizational ability, I have to get used to less comfortable way of sightseeing. That’s the life. A forgetful heads makes a weary pains of heels as the proverb says. More details soon. 
Lancetilla Jardin
 Tela is a town on the northern Caribbean coast and there was only one reason for why I wanted to visit this place. Lancetilli was my reason. It is a botanical garden, the largest one in the Central America and the second largest tropical botanical garden in the world. When I hear that something is ‘the biggest in the world’ I crave for seeing it. I expected Tela to be full of tourists and beautiful beaches (which I am not a big fan of). And to my surprise, there are no tourists here. I am the only guest in the hotel I’m staying in. There is peace and quiet and I can sit comfortably in the armchair on the terrace and feel at home. (yes, yes... I’m in the hotel – it’s the most expensive accommodation I have had so far). In Honduras, backpackers visit only three places: Copan, Utila Island and Roatan. Because of that, there aren’t any cheap hotels and hostels. Actually, it shouldn’t be surprising as I am the only white woman here. I feel as if I was Columbus discovering America. 
Lovely weather, the warm Caribbean Sea, beautiful beaches – how is it possible that there aren’t any tourist here? It wouldn’t be possible in Poland. Here, it is. It is because of the pandemic of fear that has been spreading around me since I came to Honduras. It was initiated by  Gwatemaltecos who claimed that, in comparison to Honduras, Guatemala is a safe country. I have to experience that theory first-hand. I don’t take people at their words.
So far, nothing has happened. From Copan and Gracias (I had to change 3 times to get here) to Tela. Being a white woman I draw people’s attention. And it is more difficult here as males are more aggressive than in Guatemala. 
When I finally came to Tela, I really craved for a walk as I had spent 8 hours in the bus. When I asked a man at the station which way to go to the town centre I heard a question ‘On foot?!’
My question really surprised him. ‘Yes, on foot, it isn’t far away from here, isn’t it?’ I answered. I had checked on the map that there are just a few streets leading to the Parque Central. ‘You shouldn’t do that. You have to take a taxi’ he advised me. ‘Isn’t it possible to go there on foot?’ I asked again. The boy shook his head firmly. The taxi cost 25 lempiras (about 5 zł). I did what the boy advised me and took a taxi. I wasn’t happy about that. I don’t like going by taxi especially when I know I can get to that place on foot. Oscar, who was my taxi driver, offered me to take me to the botanical garden the following day. I planned to go there by bike but I encountered difficulties again. 
A really friendly receptionist told me it was inadvisable to get to the garden on bike on my own (it is only 3km from the city centre). So I asked her for the list of things I shouldn’t do here and it is as follows:
- I shouldn’t go on the beach alone early in the morning and in the evening.
- I shouldn’t ride a bike around the city.
- I shouldn’t walk to places which aren’t in the city centre.
- I shouldn’t go by bus to the nearby towns and villages.
- I shouldn’t leave the hotel after 6pm.
- I shouldn’t keep my camera in a visible place even if I am in the city centre in the middle of the day.
- I shouldn’t travel on my own in Honduras.
That’s it. ‘You’d better take a taxi’ It was the answer to every question I had asked. This never-endless chatter about the danger made me scared. Honestly,  
I was scared out if my wits. I wanted to lock me out in the hotel room, leave it April and go to Mexico to the airport as fast as possible.
I forgot about the bike and went to the botanical garden with Oscar who was waiting for me at 8. He charged me 100 lempiras and gave his phone number to call him when I finish my sightseeing.
The garden was amazing at the first sight. But I felt a little bit cheated as we are sometimes cheated in the cinema; you see a nice trailer and buy a ticket for a showing and then it turns out that the best parts of the film has been already shown in the trailer. It was a photo of bamboo forests which made me come here. The giant trees were impressive. But the garden wasn’t so impressive as I had expected to be. First, I wanted to spend a few hours in the arboretum. 
I took some food with (my favourite tortillas with fresh avocado). However, I changed my mind quickly. And now, the time has come to explain why I decided to carry my heavy backpack with me all the time. It was as usual. I had packed everything for my trip to the garden except the anti-mosquito repellent. There was a plague of the mosquitoes in this place. I had never been so stung by mosquitoes before.  They raided every part of my body. Even the sun wasn’t an obstacle for them. I tried to walk in the sun although it was scorching hot and I would rather hide in the showdown of trees. If I were to die of heat stroke, the mosquitoes would suffer with me. Let they die! Unfortunately, the mosquitoes were unstoppable and didn’t want to let go. These bloodthirsty beasts made me run around the garden. Every time I slowed down they attacked me vehemently and sucked my blood vigorously. There were the places I had visited many times because the mosquitoes didn’t let me focus and see all the specimens for the first time. I ran back and forth frantically looking either right or left. One lap, one photo and ran for it! I had my morning jogging provided. I thought I had spent a nice day walking and admiring the nature. Not this time. If I had known it would have been like that, I would have taken my sporttester to keep a steady pace. 
After 2,5 h of running, I went back to the office and asked the man to call me a taxi. There was a problem. The guy told me he wouldn’t call as taxi drivers come here from time to time. ‘What does it mean from time to time?’I tried to specify. ‘From time to time’ he answered. So I told him I would have to go on foot in this situation. I could hear my favourite statement ‘You shouldn’t do that’. I gave up. I noticed a bus driver from a travel agency who came here with tourists (I had met two groups with a guide in the botanical garden). I introduced myself nicely and asked him to call Oscar. 
After half an hour I was on the way back to the hotel. Having heard I wanted to see the Garifuna village, he offered to take me there. I wasn’t going to go there by taxi. In Lonely Planet I read there was a bus going to that place. I dared to ask the receptionist about the bus. Guess what I heard? She showed me the bus stop, though. Her face made me doubtful for a sec. But I knew I had no choice. Either I would be exploring the places on my own as I did in Guatemala Or 
I would have to pack my backpack and go back to Poland immediately. I chose the first alternative. Come what may. I left the big camera , money and documents in the locker and head to the station. When I came there a school chickenbus was just leaving. It was a real chickenbus. There were several dozens of students in white shirts sitting and cheering. The boys were wearing black trousers and the girls had navy blue creased skirts. And everybody, including the driver and his assistant, was black like ebony. All dark eyes looked at me with surprise (rare do they see a tourist here). Suddenly, I realised I was in the paradise of dreadlocks and cornrows. All the girls had amazing hairstyles of cornrows.  I felt jealous for a moment but at the same time really safe. I could hear reggae music (a nice change after Guatemalan or Honduran disco-polo). I could feel positive vibrations in the air. ‘This place is to be dangerous’ I thought. We arrived to the village. Peace and quiet, the blue sea and golden sand on the beach. Paradise. 
No tourists, only local people looking for shelter from the scorching rays of the sun in the shadows of the palm trees. Every person I met, greeted me, bowed and smiled friendly. We chatted for a while. I felt as if I was living in that place. And later, while I was strolling on the beach, the American came to me. It was the first white person I had seen there for a few days.  Alejandro is a PhD student of anthropology and is writing his PHD thesis about people living on the Caribbean coast. He’s been living in Tela for four months and visiting the villages of Garifuna people to participate in their everyday life. He couldn’t believe his eyes when he saw me in Triumfo de la Cruz. He said I had been the first white woman who had come here on her own. A woman walking on the beach in the place where no backpackers dared to come. He started telling me about the Garifuna community and the events which had happened earlier that day. It’s a different story. Unfortunately, the story I had heard scattered my idyllic image of beautiful beaches and peaceful life on the Caribbean coast. I could see it with my own eyes the following day. That is why I decided to stay in Tela longer than one day and two nights. The decision was easy to take. I was offered to see the Garifuna community, to meet them and find out about their problems. My journalist spirit didn’t let me be indifferent to it. Besides, I could have accommodation for free. When I came back to the village (not being fully aware what things have been happening in the Garifuna community) I spent a nice time with my new friend. I swam in the Caribbean sea for the first time I had come to Central America. And next, drinking green tea, I was rocking in the hammock on the terrace with a view of the sea.
Almost like in a fairy tale.


Od dziś postanowiłam, że nie rozstaję się z dużym plecakiem. Do tej pory, tylko czekałam, by znaleźć jakieś miejsce noclegowe, w którym będę mogła spokojnie złożyć swoje rzeczy i bez obciążenia ruszyć na zwiedzanie. Jednak moje genialne umiejętności organizacyjne, zmuszają mnie do mniej wygodnego zwiedzania. Trudno. „Jak się nie ma w głowie, to trzeba mieć w nogach” jak mówi przysłowie. I w moim przypadku sprawdziło się to dosłownie. Ale o tym za chwilę. 
Las bambusów
 Tela, miejscowość nad Morzem Karaibskim, stała się moim celem wizyty właściwie z jednego tylko powodu – Lancetilli, czyli ogrodu botanicznego, największego w całej Ameryce Centralnej i drugiego największego ogrodu botanicznego na świecie. Co, jak co, ale gdy słyszę, że coś jest największe na świecie, to chcę to zobaczyć. Ponieważ jak to nad każdym morzem, spodziewałam się tam plaż (które specjalnie mnie nie interesują) oraz tłumu turystów. I tu spotkała mnie miła niespodzianka. Turystów brak. W hotelu jestem jedynym gościem, więc panuje w nim cisza i spokój, a ja na tarasie, mogę rozłożyć się w wygodnym fotelu, ze wszystkimi manelami i czuć się niby na własnym tarasie. (Tak, tak, tym razem w hotelu i jest to mój najdroższy nocleg w całej podróży). W Hondurasie, jako że backpacking ogranicza się właściwie do trzech miejsc: Copan, wyspa Utila i Roatan, brak tanich miejsc noclegowych. To znaczy są, ale nie jest ich zbyt wiele. Nic dziwnego, że brak, bo faktycznie, gdzie się nie przemieszczam jestem jedyną białą. Czuję się normalnie niczym Kolumb, odkrywający Amerykę. Piękna pogoda, gorące Morze Karaibskie, piękne plaże – jak to możliwe, że cierpią na brak turystów? W naszym kraju, by to nie przeszło. Tu jednak tak. Głównie wynika to, z panującej epidemii strachu, w którą i mnie od początku, jak tylko dobiłam do granicy z Hondurasem, również wpakowali. A zaczęli już w Gwatemali sami gwatemaltecos, twierdząc, że w Gwatemali w porównaniu z Hondurasem, to jest bardzo bezpiecznie. Tę teorię musiałam sprawdzić na własnej skórze. Nie mam na tyle zaufania, by wierzyć ludziom „na słowo”. Póki co od Copan, poprzez Gracias (do którego dojeżdżałam z kilkoma przesiadkami) aż do Teli, nic się nie wydarzyło. 
W bambusowym lesie
Oprócz tego, że jako biała wzbudzam dość spore zainteresowanie. Faktem jest, że jest tu też trudniej, bowiem płeć męska, w porównaniu z tą płcią w Gwatemali, jest dużo bardziej agresywna. No więc w końcu dotarłam do Teli i po ośmiu godzinach w busie marzyłam o spacerze. Gdy spytałam jednak w okienku biletowym, w która stronę mam się kierować do centrum, usłyszałam pełne przerażenia pytanie : „Na piechotę?!”. Chłopak zrobił wielkie oczy i rozdziawił gębę z wrażenia. „No, na piechotę. Przecież to blisko”, mówię. Na mapie widziałam, że od Parque Central dzieli mnie zaledwie kilka ulic. „To niewskazane. Musisz wziąć taksówkę”. „Nie da się na piechotę” upewniam się jeszcze raz. Chłopak zaprzeczył ruchem głowy, z taką mocą, że myślałam, że zaraz przekręci ją o 180 stopni. Taksówka kosztowała tylko 25 lempirów, czyli około 5 zł. Pojechałam, choć zadowolona z tego nie byłam. 
Kolekcja palm
Nie należę do „karawaniarzy”, jak niektórzy, i jeżdżenie taksówkami mnie mierzi, zwłaszcza jeśli wiem, że gdzieś mogę dotrzeć na piechotę. Podwiózł mnie uprzejmy Oskar, który zaoferował się zostać moim przewoźnikiem i dnia następnego, kiedy będę wybierała się do Ogrodu Botanicznego. Chciałam pojechać tam wprawdzie na rowerze, ale tu znów napotkałam przeszkodę. Przemiła dziewczyna z hotelu, w którym również służą wypożyczaniem rowerów, oznajmiła mi, że nie jest wskazane, żebym sama jechała rowerem do ogrodu (a to tylko 3 km od centrum). Poprosiłam o wykaz, co nie jest wskazane w moim przypadku.
 A więc: 
- Niewskazane jest chodzenie na plażę samej: wcześnie rano i wieczorem, 
- Niewskazana jest jazda na rowerze samej poza centrum, -Niewskazane jest chodzenie poza centrum, 
-Niewskazana jest jazda autobusem do oddalonych o zaledwie kilka kilometrów miejscowości, 
- Niewskazane jest wychodzenie z hotelu po 18 
-Niewskazane jest chodzenie z aparatem na wierzchu, nawet w centrum i w ciągu dnia, nie wspominając o innych porach 
-A w ogóle to niewskazane jest w Hondurasie podróżowanie samej. Koniec kropka. 
Piękne czerwonawe palmy
Na każde moje pytanie jak mogę dojść tam czy tam, słyszałam: „Lepiej niech pani weźmie taksówkę”. To ciągłe gadanie o tym jak jest tu niebezpiecznie, szczególnie w dużych miastach oraz nad morzem, sprawiło, iż na poważnie zaczęłam się bać. A właściwie ogarnęło mnie przerażenie. Stwierdziłam, że chyba zamknę się w tym hotelu, przeczekam do połowy kwietnia i wrócę bezpośrednio autobusem do Meksyku, prosto na samolot. Z rowerem się poddałam i pojechałam rano do ogrodu wraz z Oskarem, który punktualnie o 8 już na mnie czekał. Skasował mnie za tę przyjemność sto lempirów, na pożegnanie dał numer telefonu, żeby po niego zadzwonić jak skończę zwiedzanie. Ogród był przepiękny. Trochę jednak poczułam się oszukana jak w kinie, kiedy widzę niezłe zwiastuny filmu, kupuję bilet, a potem okazuje się, że wszystkie najlepsze fragmenty z całego filmu widziałam już w owym zwiastunie. Ściągnęło mnie do ogrodu jedno zdjęcie, lasu gigantycznych bambusów, które na żywo naprawdę robiły niezwykłe wrażenie. 
Droga przez ogród
 Reszta ogrodu też była ciekawa, ale nie powalająca. Pierwotnie miałam plan spędzenia w arboretum kilku godzin. Zabrałam więc ze sobą prowiant, w postaci moich ulubionych ostatnio posiłków, czyli tortilli ze świeżym awokado. Pierwotny plan szybko jednak uległ zmianie. W tym momencie muszę wrócić do początku mojej opowieści, czyli dlaczego postanowiłam chodzić wszędzie z całym dobytkiem. Ponownie zabrałam na wycieczkę wszystko, oprócz jednej, niezwykle ważnej rzeczy – repelentu przeciw komarom. A w ogrodzie były ich całe chmary. Jeszcze tak pogryziona nie byłam chyba nigdy. Siadały na mnie całymi tabunami, nie poddawały się nawet w pełnym słońcu, które próbowałam przeciągnąć na swoja stronę, mimo że sama w upale umierałam i wolałabym się skryć w cieniu. Ale skoro ja mam umrzeć w upale, to postanowiłam pociągnąć te krwiożercze bestie, razem ze mną. Niech giną! Ponieważ komary nie dawały za wygraną zmuszona byłam przemierzać park w tempie ekspresowym, próbując zbytnio nie zwalniać, bowiem zwierzyna tylko na to czekała. Do niektórych miejsc wracałam jednak kilkakrotnie, by mieć możliwość za każdym razem rzucenia okiem w innym kierunku i dostrzeżenia innych okazów. Przebiegałam jedną cześć i podziwiałam lewą stronę. Po chwili niemal biegiem znów wracałam i szybki rzut oka na prawą stronę. Znów okrążenie i szybka fotka, i znów w nogi. Poranny jogging miałam więc zaliczony. Myślałam, że przeżyję spokojny dzień, spacerując w pięknych okolicznościach przyrody, gdybym wiedziała, że tak będzie wyglądać mój spokojny spacer, założyłabym sporttester, z którym normalnie biegam, by utrzymywać stałe tempo. Po 2,5 godzinie biegania, zmachana wróciłam do biura, prosząc pana żeby zadzwonił po taksówkę. To jednak okazało się problemem. Pan oświadczył, że nie zadzwoni i że mam czekać, bo od czasu do czasu pojawiają się tu taksówkarze. „Od czasu do czasu, czyli?” próbuję uściślić. „Od czasu do czasu”, powtarza starszy pan. Na co oświadczam, że w takim razie jestem zmuszona wracać na piechotę. Padają moje ulubione słowa: „Ale to niewskazane”. Poddaje się. Kątem oka dostrzegam jednak jakiegoś kierowcę z busa turystycznego, bo i owszem turystów tu spotkałam, nawet dwie grupy, ale wraz z przewodnikiem, zorganizowani z biura podróży, bo przecież w Hondurasie niewskazane jest samotne przemieszczanie się. Ładnie się przedstawiłam i poprosiłam, żeby zadzwonił do Oskara. Po pół godzinie wracałam już do hotelu. Oskar, usłyszawszy, że chciałabym zobaczyć wioskę Garifunów, zaproponował, że tam również może mnie zawieźć. Nie zamierzałam jechać jednak taksówką. 
Ulice Triumfo de La Cruz - Garifuna Village
W Lonely Planet przeczytałam, że bez problemu można się tam dostać lokalnym busem. Zaryzykowałam znów pytaniem do sympatycznej pani w hotelu, gdzie znajdę przystanek, z którego odchodzą autobusy do Garifuna Village. Wiadomo, co usłyszałam. Z bólem, pokazała mi jednak, w którą stronę mam się kierować. Jej mina sprawiła, że zawahałam się. Wiedziałam jednak, że albo zacznę normalnie zwiedzać sama jak w Gwatemali albo muszę się spakować i zabierać z tego kraju jak najszybciej. Wybór padł na bramkę numer jeden. Pomyślałam tylko, że niech się dzieje co chce, zostawiłam duży aparat, pieniądze i dokumenty w skrytce i ruszyłam szukać „dworca”. Gdy dotarłam właśnie odjeżdżał jeden z żółtych szkolnych chickenbusów. Tym razem to jednak był naprawdę szkolny bus. W środku siedziało kilkudziesięciu uczniów w białych koszulach z kołnierzykiem. Chłopcy mieli granatowe spodnie w kant, a dziewczyny granatowe, plisowane spódniczki. I wszyscy, łącznie z kierowcą i pomocnikami, byli czarni jak heban. Gdy wskoczyłam do środka, wszystkie czarne, i nieco zdziwione oczy zwróciły się w moim kierunku (raczej za często tu turysty nie mają). 
Domki Garifunów (bieda piszczy)
A ja tymczasem znalazłam się w raju dredowo-warkoczykowym. Wszystkie dziewczyny miały przepięknie zaplecione warkoczyki, a z nich posplatane finezyjne fryzury, aż mnie ścisnęło z zazdrości. W autobusie poczułam się naprawdę bezpiecznie. W tle leciała muzyczka reggae, a nie jak we wszystkich camionetach gwatemalskie lub hondureńskie disco-polo. Dawało się odczuć pozytywne wibracje. I tu ma być niebezpiecznie, pomyślałam tylko. Dojechałam do wioski. Cisza, spokój, błękit morza i nieba, złocisty piasek na plaży. Sielanka. Brak turystów i tylko sami miejscowi, chowający się w cieniu palm przed, lejącym się z nieba, żarem. Każdy się kłaniał, pozdrawiał i życzył miłego dnia, życzliwie się uśmiechając. 
Wymieniałam pozdrowienia, zamieniłam parę słów z niektórymi – czułam się jakbym tu mieszkała.. A potem, przechadzając się po plaży, to ja zostałam zaczepiona przez Amerykanina. Jedynego białego, jakiego tam spotkałam i w ogóle, jakiego widziałam przez ostatnie dni. Alejandro jest doktorantem antropologii i pisze pracę o ludności, zamieszkującej wybrzeże karaibskie. Od czterech miesięcy mieszka w Teli i regularnie odwiedza wioski Garifunów, starając się uczestniczyć w ich życiu. 
Kościół
Nie mógł uwierzyć, gdy mnie zobaczył w Triumfo de la Cruz, bowiem jak stwierdził, od czterech miesięcy byłam jedyną białą, która przyjechała sama do wioski, bez silnego wsparcia agencji turystycznej i jak gdyby nigdy nic spacerowała sobie sama po plaży w miejscu, od którego backpakerzy trzymają się raczej z daleka. Zaczął opowiadać mi o Garifunach i o wydarzeniach, które miały tu miejsce tego dnia, ale to już osobna historia. I niestety, rozwiewająca wyobrażenia o pięknych plażach i spokojnym życiu wzdłuż wybrzeża karaibskiego. O tym miałam się jednak dobitniej przekonać następnego dnia. I dlatego też zdecydowałam się zostać w Teli dłużej, choć pierwotny plan obejmował zaledwie jeden dzień i góra dwie noce. Wydarzenia w społeczności Garifunów oraz propozycja wprowadzenia mnie w społeczność i jej problemy, dusza dziennikarska i propozycja darmowego noclegu tę decyzję wzmocniły. 
Po powrocie z wioski, nie do końca jeszcze świadoma tego, co w normalnym życiu ludności karaibskiej się dzieje, spędziłam popołudnie w towarzystwie mojego nowego znajomego. Pływałam w Morzu Karaibskim, po raz pierwszy odkąd przybyłam do Środkowej Ameryki, a potem, popijając zieloną herbatę na werandzie z widokiem na morze, bujałam się w hamaku. Prawie jak w bajce.