sobota, 9 lutego 2013

Ruins
Próby wydostania się z Gwatemali




 Honduras! Finally. Leaving Guatemala took me some time and gave me the willies. I have been cheated for the first time in Guatemala. The girl from a travel agency in Lanquin informed me that the only thing I had to do was to go to Coban and the following morning there would be a beautiful and fragrant shuttle bus to Copan waiting for me. I asked her to book a hostel room for me. It turned out that I had chosen the hostel where there was a travel agency which was supposed to take me to Honduras. In the morning I got on the public bus to Coban. I was the only tourist although Languin is full of them. After 2 hours (only 61km) I reached Coban. The receptionist in the hostel told me there wasn’t a booking on my name. There prices were also different from those which the girl had told me about. That’s why I started worrying about my bus ticket which I had bought. Did it really exist? After one hour waiting, Jorge came. He was a manager of the hotel and travel agency. I felt relieved because he knew about my ticket and he informed me that I would go to Copan the following day. 
Schoolgirl in Coban
 I felt relieved for a short time. It turned out I had to get up at 2.30 am (the girl told me the bus was at 4 am so staying at that hotel I wouldn’t have to get up early in the morning) and he would see me off to the bus station because first I had to go to El Rancho (about 2 hours from Coban) where there would be a bus from Antigua. I was surprised and shocked. My fragrant shuttle bus turned out to be a normal bus which was in the middle of the night. I might as well organise the transfer myself but I had paid for the ticket. 
Cathedral in Coban
I tried to explain him that I didn’t feel like travelling at night because it wasn’t good for a woman. The guy told me not to worry. All day I had been confused. I didn’t know what to do. I was thinking of demanding a refund and going on my own. However, if I did so, I would have to change buses four times. With the agency, there was only one change. Finally, I decided not to change anything. I wasn’t happy about my choice. I think Bozydar was even unhappier as I had been pestering him with my problem for all day :)
Vivero Verapaz - farming of orchids
 The night didn’t last long for me. Jorge saw me off to the bus stop and I was seated right behind the driver. The girl sitting next to me changed the seat and let me lie down comfortably on two seats. The driver’s assistant looked after me well. He woke me up on time and helped me with my backpack. I told me to be careful because we arrived one hour ahead of time. There was darkness everywhere. It turned out I had to go to the restaurant, where I was to wait for the bus, along the unlit street. I had no idea where I was and where the restaurant was. When I managed to find it, it was still closed. Fortunately, there were benches and wi-fi :)
As could be expected, I was 100% sure that the bus wouldn’t arrive on time so instead of 6.30, it would appear at 7.30 or even later. To my surprise, it was on time. The man was shouting my name. There were only two people on the bus. We were supposed to be in Copan at 10.30. honestly, I really doubted it.
There was only a border that separated me from Honduras. Officially, there aren’t any payment at the border crossing but according to Lonely Planet there is an unofficial price list (however, the prices given by Lonely Planet differ from those which I had to pay). I decided not to pay. 
 On principle. It wasn’t a fortune, though. At the Guatemalan side of the border you are charged 10Q whereas at the Honduran site it was 3$. According to the advice, I asked for a bill explaining that I am a journalist and I needed it for my employer. A custom officer grinded and said to me ‘Anita, you don’t have to pay anything. Journalists don’t have to pay anywhere in the world. Have a nice journey!’. Unfortunately, a Honduran officer wasn’t so nice and he had never heard about that rule. When I asked him for a bill, he gave it to me. They turned into a real smart ass. The same like tourists who didn’t want to pay without getting a receipt. 
So, now they make out a receipt. After a half an hour spent at the border crossing, I finally set my foot in Copan. I was planning to look for a hostel but the guy I was going with, told me they were going to a very nice and cheap place so if I wanted I could join them. It turned out it was his friends’ hostel. A bed in the dorm was 6$ but there weren’t any free beds so I was offered a twin room for 10$ provided that somebody needed a bed I wouldn’t make an issues out of it.  I hesitated a while but finally I stayed there as I didn’t want to waste my time looking for another accommodation. Besides, I was looking forward to seeing the ruins. They closed at 4pm so I had to hurry. Although I was exhausted, I left the backpack in my room and headed to the ruins. 
Las Sepulturas
 I am sure Sikor would like to read a detailed description of that place. I’m not going to do that. It was a beautiful site but personally, I liked Tikal more. I’m not an expert so I don’t have a right to express my opinion about historical value of these pyramids and estellas. What I may say is that this site is really interesting and worth seeing. I didn’t go to the museum as I was too tired to look at clay pots and bones. I preferred to enjoy the atmosphere of a Mayan town and the peace and quiet of that place as there aren’t many tourist here.
The ceremonial table
As far as the tourists are concerned........ a weird incident happened to me in the restaurant where I was waiting for the bus. I ordered a cup of coffee and when I finished drinking it I asked for a bill. The girl looked at with a strange look on her face. She didn’t understand what I was talking about. I repeated my request and she still looked at me as if I was talking in an unintelligible language. Finally, I realised I had been using Polish. 
Parque Central in Copan
 It had never happened to me before and I guess it was caused by my tiredness. That’s why, when I heard the Polish voices on the top of one of the temples, I thought I had misheard. I decided to check it. It turned out it was a group from Poland mostly from Opole. I hoped to join their group and listen to the guide’s stories. But he was unpleasant and unfriendly.  I chatted with three people and took a photo with Mr Waclaw. He wanted to have a proof that he met a Pole in Guatemala :).
I spent 3 hours sightseeing the ruins. There was scorching heat and I was starving because in my haste,  I had forgotten to buy water and some tortillas. After I had visited the main part of the ruins I went to Las Sepulturas which is not popular among tourists although the price of the ticket includes them. Copan is a place where tourists come for a few hours to visit their ‘must-to-see’ sight from the list. Las Sepulturas is a site where the elite dwelled - the wealthiest Mayas and their religious leader as well. 
There were about 250 people living in almost 50 buildings.  So surprised was the guard at the entrance to Las Sepulturas when he saw a tourist that he started telling me everything about this place. He showed me around. I saw the Mayan homesteads, beds and the table where they offered their scarifies. Of course, I knew he didn’t act selflessly and I had been wondering how much money he would demand for this stroll. having walked 1/3 of the route he showed me the way and offered his assistance for money. I refused politely. 
The place was beautiful and wild. Located in the middle of the forest. I could hear birds singing and branches snapping under my feet. I wish more people would visit this place.
On the way to the hostel, I bought pupuas with chicken from the girl so I stopped being hungry.  By the way, I have the same diet as my favourite traveller Monika who was eating only those cakes when she was exploring Guatemala and Honduras. Pupuas have two advantages. Not only are they cheap but also really delicious.
Copan Ruinas is a tiny town which is well-maintained and clean. the buildings are small and colourful and they are different than those in Guatemala. Although most of them are restaurants and hotels, there aren’t many tourists here. But there’s Parque Central teeming with life, a viewpoint and a few museums. The Museum of Butterfies is closed and the second one didn’t let me in. Mascow Mountain was a fantastic place. It is a park of parrots. There are 180 parrots, mostly guacamayas, living in this place (apart from guacamayas, there are about 22 species of parrots) but also toucans and owls. There is peace and quiet here and there aren’t any  tourists. I took photos of parrots and chatted with them. We exchanged friendly greetings – ‘Hola’ that is ‘hi’. The meeting with parrots gave me a lot of fun and amusement.
I like Berakah hostel very much. I haven’t had such a good sleep for two months (since I came to Guatemala. The room is clean and neat. I had a comfortable big bed with clean bedclothes. It‘s  the first time I haven’t slept in my sleeping bag.  Fernando is a manager of this place. This nice guy recommended many interesting places to see in Honduras and helped me to organise my trekking to the jungle. I am very grateful for that.
I wandered around the town in the morning and set off to Gracias. The journey was supposed to last 6 hours and have 3 changes. I’m going to tell you everything about my adventures and interesting experiences after my coming back from the jungle (provided that I come back :)) 


Honduras! Nareszcie. Choć wydostanie się z Gwatemali kosztowało mnie trochę czasu, no i nerwów również. Po raz pierwszy w Gwatemali ktoś mnie tak zrobił w konia. Dziewczyna z agencji turystycznej w Lanquin zapewniła mnie, że muszę tylko dojechać do Coban, a stamtąd z rana podjedzie po mnie piękny i pachnący shuttle bus, który zawiezie mnie do Copan. Zapewniła również, że zarezerwowała mi hostel, o co ją poprosiłam. Okazało się, że chcę hostel, w którym mieści się główna baza agencji turystycznej, z którą mam podążyć do Hondurasu. Rano ruszyłam więc busikiem publicznym, w którym oczywiście byłam jedyną turystką (choć Lanquin jest ich pełny). Po ponad dwóch godzinach jazdy (a to zaledwie 61 km) dotarłam do Coban. W hosteliku oczywiście nikt nic nie wiedział i żadnej rezerwacji nie było. Ceny też różniły się od tych podanych przez dziewczę i zaczęłam się na poważnie martwić, że bilet na bus, za który zapłaciłam też nie istnieje. Po godzinie czekania, przyszedł Jorge, chłopak, który zarządzał hotelem i agencją. 
Uczennica z Coban
Odetchnęłam z ulgą, bo okazało się, że tak, jak najbardziej o wszystkim wie i następnego dnia jadę do Copan. Moja ulga była jednak krótkotrwała. Okazało się, że rano, a dokładnie o 2.30 w nocy muszę wstać (dziewczyna mówiła, że bus jest o 4, więc będąc w tym hotelu nie będę się musiała dużo wcześniej zrywać z łóżka) i on mnie odprowadzi na dworzec autobusowy, bo muszę dojechać do miejscowości El Rancho (ok dwie godziny jazdy), gdzie mam czekać na bus, który będzie jechał z Antiguy. Oczy zrobiły mi się niczym 5 zł. Miał być shuttle, a jest zwykły autobus, na który mam zasuwać po nocy. Równie dobrze mogłabym sama zorganizować ten przejazd tańszym kosztem, ale bilet miałam już zapłacony. 
Katedra w Coban
 Tłumaczę, że nie chce sama po nocy jeździć, bo to niewskazane dla kobiety, a chłopak zapewnia, że to nie żaden chickenbus, ale linia prywatna i nic mi się nie stanie. Cały dzień biłam się z myślami czy nie żądać zwrotu kasy i nie dojechać na własną rękę. Tu jednak czekała mnie tylko jedna przesiadka, a organizując sobie sama przejazd, musiałabym przesiadać się ze cztery razy. Zostałam przy tym, za co zapłaciłam, choć szczęśliwa nie byłam. A Bożydar jeszcze mniej, bo pół dnia go męczyłam swoim problemem :) Po niezbyt długiej nocy, Jorge odprowadził mnie na autobus i usadziła tuż za kierowcą. 
Vivero Verapaz-hodowla storczyków w Coban
Dziewczyna, siedząca obok przesiadła się i kazała mi się położyć wygodnie na dwóch miejscach. Pomocnik kierowcy niezwykle przejęty obecnością samotnej turystki dbał o mnie i obudził na czas, pomagając założyć plecak. Kazał mi jeszcze na siebie uważać, bo przyjechałam na miejsce ponad godzinę przed czasem. Przystanek spowijała ciemność i okazało się, że do restauracji, w której mam czekać na bus, muszę śmigać wzdłuż głównej, nieoświetlonej, czyli pogrążonej w totalnej ciemności, ulicy. Nie miałam pojęcia gdzie jestem, a tym bardziej gdzie jest restauracja przy której mam czekać. W końcu, gdy do niej dotarłam, okazało się, że jest jeszcze zamknięta. Całe szczęście były ławeczki i nawet nie zahasłowane wi-fi  Znając życie, to gwatemalskie, byłam niemal na 100% pewna, że bus zamiast o 6.30 przyjedzie o 7.30 jak nie później. Zdziwienie moje było ogromne, gdy niemal punkt 6.30 usłyszałam swoje imię, wykrzyczane męskim głosem. W busie siedziały tylko dwie osoby. W Copan mieliśmy być o 10.30, w co znów niespecjalnie wierzyłam. Od Hondurasu dzieliła mnie już tylko granica, na której oficjalnie nie istnieją żadne opłaty, natomiast według tego, co pisze Lonely Planet (który i tym razem się nie popisał, bo większość cen się nie zgadza) nieoficjalnie istnieją. Postanowiłam jednak nie płacić. Tak dla zasady, choć majątek to nie był. Przejście od strony Gwatemali to koszt 10Q, natomiast, przechodząc stronę Honduraską kolejne 3 dolary. Zgodnie z poradami, poprosiłam o rachunek, tłumacząc, że jestem dziennikarką i muszę wszystkie rachunki przekazać firmie. Pan Gwatemalczyk spojrzał na mnie, uśmiechnął się od ucha do ucha i rzekł: „Anita, nic nie musisz płacić. Dziennikarze na całym świecie nie muszą wnosić żadnych opłat. Udanej podróży”. Niestety pan z Hondurasu już o tym, że dziennikarze nie muszą płacić, nie słyszał. Gdy poprosiłam o rachunek, ładnie mi go wystawił. Wycwanili się, tak samo jak turyści, którzy nie chcieli płacić, prosząc o pokwitowanie, no i pokwitowania sobie zapewnili. Po pół godzinie od granicy byłam już w Copan. 
Boisko do gry w Pelotę
Wprawdzie miałam szukać innego hostelu, ale chłopak, z którym jechałam w busie, powiedział, że oni idą do bardzo fajnego i niedrogiego miejsca, więc mogę iść z nimi. Okazało się, że chłopak tak mnie zachęcał, bo to był hostel jego znajomych. Miejsca w dormitorium, które miało kosztować 6 $ jednak nie było, ale chłopak za 10$ zaproponował mi dwuosobowy pokój, pod warunkiem, że jak ktoś się pojawi, kto będzie potrzebował drugiego łóżka, to nie będzie problemu. Po dłuższym wahaniu, postanowiłam zostać, nie chciałam marnować czasu na szukanie innego noclegu, zwłaszcza, że ruiny już mnie wzywały. A ich podwoje zamykano o 16. Musiałam się więc spieszyć i choć zmęczona nieprzespaną nocą, zostawiłam tylko plecak i pognałam do ruin. Tutaj zapewne Sikor będzie się domagał szczegółów. Nie będę się jednak o ruinach rozpisywać. Miejsce piękne, choć według mnie Tikal jest o wiele piękniejszy. 
Co do wartości poszczególnych piramid czy estelli, to nie mnie się wypowiadać, choć miejsce naprawdę ciekawe i warte zobaczenia. Na muzeum już się nie zdecydowałam. Byłam zbyt zmęczona na oglądanie glinianych garnków i kości, wolałam chłonąć atmosferę majańskiego miasta i cieszyć się cisza i spokojem, bowiem turystów było ja na lekarstwo. A co do turystów…Najpierw tylko wspomnę, że w restauracji, w której czekałam na bus, zamówiłam kawę. Gdy ją skończyłam, podeszłam do pani i poprosiłam o rachunek. Dziewczyna patrzyła na mnie, nic nie rozumiejąc, co do niej mówię, jakbym mówiła do niej w innym języku. Powtarzam prośbę i dalej nic. I rzeczywiście, okazało się, że cały czas mówiłam do niej po polsku. Zdarzyło mi się coś takiego po raz pierwszy, chyba z tego zmęczenia. 
Nie mniej, gdy stałam na górze jednej ze świątyń, usłyszałam, roznoszący się echem po placu polski głos. Myślę: Znów mam jakieś zwidy (a raczej przesłyszenia). Musiałam to sprawdzić. A jednak, polska wycieczka, składająca się z kilku osób głównie z okolic Opola. Nie ukrywam, że miałam cichą nadzieję, iż będę mogła się przyłączyć i posłuchać opowieści przewodnika. Ten jednak był wyjątkowo nieprzyjemny i nieżyczliwy. 
Las Sepulturas
Porozmawiałam chwilę z trzema osobami. Z panem Wacławem nawet zrobiłam sobie zdjęcie. Chciał mieć na pamiątkę fotkę z Polką, która spotkał w Gwatemali  Po Ruinach połaziłam trzy godziny. Skwar dawał mi się jednak we znaki, podobnie jak głód, bowiem z tego pośpiechu, w drodze z hostelu do ruin (około 2km), zapomniałam, że należy kupić sobie jakąś wodę czy chociaż tortille do zagryzienia. Po głównych ruinach, przemaszerowałam kilometr dalej i odwiedziłam miejsce, które nazywa się Las Sepulturas. Miejsce omijane zwykle przez turystów, choć jest w cenie biletu do ruin. Copan jest jednak miejscowością, do której turyści wpadają na 3 godziny, by zobaczyć, a właściwe „zaliczyć” i „odhaczyć” kolejny punkt na liście „Miejsca, które muszę odwiedzić”. Las Sepulturas to miejsce, w którym mieszkała elita, a więc najbogatsi Majowie, a także ich przywódca religijny. W tej części mogło mieszkać około 250 osób w blisko 50 budynkach. Pan na wejściu do Las Sepulturas był tak przejęty, że zobaczył turystę, iż zaczął mi wszystko opowiadać. 
Stół "ceremonialny"
 Oprowadził mnie nawet kawałek, pokazując domostwa, łóżka, na których spali, a także stół, na którym składano ofiary. Oczywiście zastanawiałam się przez pół drogi ile będzie chciał mnie skasować za tę przechadzkę. Po 1/3 trasy pokazał mi dalszą drogę, którą mam iść i zaproponował, że za opłatą może pójść ze mną dalej. Grzecznie jednak podziękowałam. Miejsce przepiękne, dzikie, w środku lasu, w którym tylko rozbrzmiewały trele ptaków i trzask gałęzi, po których stąpałam. Aż żal, że tak mało osób je odwiedza. Po drodze udało mi się zdobyć pupuas z nadzieniem z kurczaka, które dziewczyna sprzedawała po drodze, wiec z głodu przestałam umierać. 
Parque Central
A swoją drogą to żywię się tu jak moja ulubiona podróżniczka Monika, która podczas swej podróży po Gwatemali i Hondurasie też ciągle zajadała się tymi plackami, które mają dwie zalety: są smaczne i tanie. Miasteczko Copan Ruinas jest ładne, czyste i zadbane.  
Domy małe i kolorowe, zupełnie inaczej niż w Gwatemali. I choć większość z nich to restauracje i hotele, turystów aż tak wielu tu nie ma. Jest tu za to, jak w całej chyba Centralnej Ameryce, Parque Central, wokół którego skupia się życie, punkt widokowy i kilka muzeów, z których jedno jest tymczasowo nieczynne (Muzeum Motyli), a drugie nie chciało z rana dnia następnego otworzyć dla mnie swoich podwoi. Za to cudowny miejscem okazało się Mascow Mountain, czyli park papug. Na przepięknie utrzymanym terenie żyje 180 papug, głównie guacamaya (choć znajdują się tu w sumie 22 gatunki papug) oraz tukany i sowy. 
Miejsce ciche i spokojne, i oczywiście pozbawione turystów. Mogłam po fotografować się z papugami, a nawet z niektórymi pogadać. Choć nasza rozmowa głównie składała się z wymieniania się słowem: „Hola”, czyli „cześć”. Zabawa jednak była przednia, a spotkanie z papugami dało mi wiele radości (zupełnie jak małemu dziecku) Z hostelu Berakah, muszę przyznać, jestem niezmiernie zadowolona. Tak dobrze nie spałam chyba od dwóch miesięcy, czyli odkąd przybyłam do Gwatemali (właśnie dziś mijają dwa miesiące). Pokoik miałam czyściutki i zadbany, z wygodnym wielkim łóżkiem i czystą pościelą. Po raz pierwszy też od dwóch miesięcy nie użyłam swojego śpiwora, tylko opatuliłam się hostelową kołdrą. Miejscem zarządza Fernando, przemiły chłopak, który polecił mi wiele ciekawych miejsc do zobaczenia w Hondurasie, a nawet pomógł mi w zorganizowaniu trekkingu do dżungli, za co bardzo mu dziękuję. Po porannym zwiedzaniu, ruszyłam do Gracias, od którego dzieliło mnie 6 godzin jazdy i jakieś trzy przesiadki, a także kilka ciekawych doznań, o których opowiem już po powrocie z dżungli. Pod warunkiem, że wrócę ;)